In 1975 begon ik als stagiaire in de advocatuur bij het Amsterdamse kantoor Stibbe, Blaisse & De Jong. Mr. Stibbe, toen achter in de zestig, bleek niet alleen zeer toegankelijk voor een jongmens als ik maar ook iemand die ongehoord geestig zijn observaties formuleerde. Ik kwam eens met een dik dossier bij hem binnen. Ik was de achtste stagiaire die er mee was opgezadeld: een burenruzie in de kop van Noord-Holland over een erfafscheiding die nu al een jaar of zes bij de rechtbank voortsukkelde. Wat doe je met zoiets ? Stibbe keek mij effen aan en zei: ‘Doodprocederen!’. Twee jaar later en een zinloos processtuk verder overleed onze cliënt en kon de procedure worden geschrapt.
Een groepje stagiaires legde hij uit hoe je een declaratie vaststelde, met het honorarium van de advocaat voor bewezen diensten. Het tijdschrijven, dat uitwees hoeveel tijd was besteed aan een dossier en dat vervolgens vermenigvuldigd werd met het afgesproken uurtarief kwam net in zwang maar Stibbe wist dat dat resultaat naar boven of naar beneden best kon worden bijgesteld: ‘De declaratie is goed als de cliënt ‘Ai!’ zegt en dan binnen twee weken betaalt’. En op de volgende vraag, hoe dat nou toeging in compagnonsvergaderingen, zei hij zonder aarzelen: ‘Een besluit van de maatschap wordt eerst uitgevoerd nadat het is herroepen’.
Hij was natuurlijk niet alleen geestig, hij was ook wijs. ‘Het is anders!’, was zijn lijfspreuk. Zegt de advocaat van de tegenpartij iets, het is anders. Meent de rechter iets, het is anders. Maar vooral de cliënt was een bron van ellende. Wat hij ook zegt, het is anders. Stibbe verwachtte veel van een geborduurd kleedje met de tekst: ‘Het is anders!’. Hij zou dat ingelijst aan de muur van zijn werkkamer willen hebben hangen, zodat hij op het juiste moment niets anders zou hoeven doen dan zwijgend ernaar te wijzen. Ik meen op zijn 75e, toen hij nog met regelmaat op kantoor aanwezig was, is die wens in vervulling gegaan.
Germ Kemper
We werken voor bestuurders en andere leidinggevenden, geven raad en voeren opdrachten uit. Zo komen we principalen tegen met wie we optrekken, van alles beleven en van wie we dikwijls spelenderwijs ook veel opsteken. Leermeesters, of ze nu een begrip en nog onder ons zijn of niet, geven diepe inzichten aan ons mee dan wel van anderen aan ons door. Soms ongemerkt putten we zo wijsheid uit het werkzame leven die weer boven komt drijven in een min of meer vergelijkbaar geval, die we aanhalen in het gesprek. In deze rubriek laten we telkens iemand anders aan het woord over een betekenisvolle leermeester in zijn of haar werk, niet zelden in de context van een uitspraak of anekdote. Eerder kwamen in deze rubriek zo gevleugelde woorden of een handreiking ter sprake van en voorvallen met Arthur Docters van Leeuwen (door Gert Jan Verhoog), Anton Dreesmann (door Eric Janssen), mr Cremers (door Jan Suyver), Greetje Segall (door Hans Maarten Parigger), Evert Bloembergen (door Joan Smithuis), Marten Oosting (door Henriette van Wermeskerken), Frank Lucassen (door Barthold van Hasselt), Harry Baayen (door Joop Pot), Ad Melkert (door David Jongen) en Willem Breedveld (door Louis Cornelisse).
***
Klik hieronder voor eerdere artikelen uit onze rubriek ‘Leermeesters’:
Nieuwsarchief
De innerlijke nar in het collectief losmaken
Waar is de nar voor het Binnenhof? stelde Gert Jan Verhoog zich afgelopen nazomer de vraag. Eén nar, die dapper en dwarsdenkend de strijd ...
Leermeesters: “Adem in, adem uit en als je niks voelt, is het ook goed”
De eerste keer dat ik Paul Röttger zie is in 2001. Ik ben drieëntwintig jaar oud; net afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten ...
Politieke lessen uit een oceaanoversteek
In de bibliotheek van een klein dorp op Martinique begeleiden vrolijke vogelgeluiden mijn laptop-getik. Ze hebben het naar hun zin in de tropische bomen waar ...
Neem de tijd in 2025
Nu het nieuwe jaar goed en wel op streek is, nemen we in onze rubriek Leermeesters graag een wijze raad mee uit de Achterhoek. Middenin ...
S&V Raadgevers: voor bestuurders
Soms heb je als bestuurder behoefte aan een goed gesprek met een raadgever die begrijpt waar je mee worstelt en die vanuit ervaring met je ...
Wat voor soort nar heeft het Binnenhof nu nodig?
Gert Jan Verhoog betoogde onlangs dat de politiek wel een nar zou kunnen gebruiken. Dat deed mij denken aan een boekje dat in 1993 uitkwam, ...
AI kan veel, maar is nog verre van mens
Mopperend werkte ik me door de Engelse vertaling van een recente schrijfklus heen. Eigennamen verkeerd vertaald, soms schijnbaar dingen niet begrepen, een enkele keer Louis ...
De nieuwe powervrouw van Brussel
Ursula von der Leyen, nu voor de tweede maal voorzitter van de Europese Commissie, staat bekend als keiharde tante en wordt door velen beschreven als ...
Het beloofde land bestaat niet
Verkrijgbaar bij Bol.com voor een schappelijk bedrag van €13,45: De Russen komen! Schrijver Mark Traa (1968) ontleende de titel van zijn paperback aan die angstkreet ...