Turbulente tijden vragen om aangepast Commissie Werkprogramma 2023

Op 18 oktober presenteerde de Europese Commissie haar werkprogramma voor 2023. Een niet te onderschatten taak in het licht van de Russische agressie en de stijgende energieprijzen die de toch al fragiele post-COVID economie teisteren. Deze ontwikkelingen zien wij dan ook vertaald in een gedurfd programma dat zicht richt op duurzaam herstel binnen een multilaterale wereldorde. De groene en de digitale transformatie spelen daarbij een sleutelrol.

Elk jaar stelt de Commissie haar jaarlijkse werkprogramma vast met daarin de lijst van de belangrijkste acties die zij in het komende jaar zal ondernemen. Het werkprogramma informeert het publiek en de andere instellingen over nieuwe initiatieven die de Commissie zal presenteren, hangende voorstellen die mogelijk ingetrokken worden en bestaande EU-wetgeving die zal worden herzien.

De Commissie baseerde zich bij het uiteenzetten van de 43 nieuwe beleidsinitiatieven op de zes pijlers die zij aan het begin van haar mandaat uiteengezet heeft: Een Europese Green Deal; Een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk; een economie die werkt voor de mensen; Een sterker Europa in de wereld; en Bevordering van onze Europese Levenswijze. Daarnaast hebben de bevindingen van de Conferentie over de toekomst van Europa een rol gespeeld bij het samenstellen van dit programma.  Hier werd met name besloten dat de burger nauwer betrokken moet worden bij de beleidsvorming. De eerste ‘burgerpanels’ zullen zich buigen over thema’s als voedselverspilling, leermobiliteit en virtuele werelden.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stelde tijdens een persconferentie dat Europa zich door de “barbaarse inval van Rusland in Oekraïne” geconfronteerd ziet met een samenloop van crises. De agenda voor de burger zal dan ook voorop staan, met de aanpak van de hoge energieprijzen zeer hoog op de prioriteitenlijst. Tegelijkertijd wordt de groene transitie een versnelling hoger gezet, teneinde de afhankelijkheid van derde landen verder te beperken. Vicevoorzitter Maroš Šefčovič voegde hieraan toe dat Europa met voorstellen zal komen voor EU-maatregelen die de strategische autonomie van Europa op het gebied van essentiële grondstoffen versterken. Een groene en digitale transformatie is zonder die grondstoffen immers ondenkbaar.

De Europese Commissie zal nu in bespreking gaan over een lijst van gezamenlijke prioritaire wetsvoorstellen met het Europees Parlement en de Raad. Deze laatste zal tegen het eind van dit jaar, onder leiding van het Zweeds voorzitterschap, zelf komen met een werkprogramma voor 6 maanden dat de prioriteiten van het collectief aan EU Lidstaten uiteenzet van januari tot en met juni 2023. Daarna neemt Spanje het roer over.

De officiële documentatie rondom het werkprogramma van de Europese Commissie vindt u hier.

Patrick Gibbels, oktober 2022

Patrick Gibbels
Foto: Gerhard van Roon