Met de verhuizing (lees: ‘Zijn de bomen nog kaal op ’t Voorhout’) van het Smidswater naar het Lange Voorhout vestigt Schinkelshoek & Verhoog zich in een pand met een bijzondere geschiedenis. Op nummer 52, pal naast hotel Des Indes, strijkt S&V neer in het voormalige hoofdkantoor van de Nederlandse Generale Staf sectie III (GS III): de eerste Nederlandse militaire inlichtingendienst.
GS III werd opgericht op 25 juni 1914. Nadat de dienst in eerste instantie was ondergebracht bij het hoofdkwartier van de Generale Staf aan de andere kant van het Voorhout, op nummer 7, kreeg deze later een eigen plek in het 19e-eeuwse pand op nummer 52, tegenwoordig een Rijksmonument.
Het eerste hoofd van de militaire inlichtingendienst GS III was Luitenant Hendrik Anton Cornelis Fabius. De dienst hield zich bezig met het verzamelen van militaire inlichtingen uit andere Europese landen en deed ook aan contraspionage. De Eerste Wereldoorlog maakte dat de dienst snel groeide. Bij de oprichting was Fabius nog de enige medewerker, in 1918 bestond de dienst uit 24 mensen.
Na de Eerste Wereldoorlog ging GS III zich meer bezighouden met binnenlandse aangelegenheden. De dienst werd opgesplitst in GS IIIA en GS IIIB. Die laatste tak werd ondergebracht bij Binnenlandse Zaken en werd de Centrale Inlichtigendienst. In Rusland had inmiddels de revolutie plaatsgevonden en dat leidde elders in Europa tot angst voor soortgelijke ontwikkelingen. Daarom hield GS IIIB de socialistische leider Pieter Jelles Troelstra scherp in de gaten. Drie medewerkers volgden zijn activiteiten 24 uur per dag. De revolutionaire angst bleek uiteindelijk ongegrond.
Na de Nederlandse capitulatie in de Tweede Wereldoorlog kwam het werk van GS III aan het Voorhout ten einde. Het werd (deels) voortgezet door de Centrale Inlichtingendienst in Londen. Pal naast Lange Voorhout 52, in hotel Des Indes, werd in mei 1945 het Bureau Nationale Veiligheid opgericht – de voorloper van de huidige AIVD.
Jelle Baartmans
Bronnen: Wikipedia | Traces of War | Historiek | Trouw | Clingendael | Vliegveld Ockenburg | Gemeente Den Haag
Nieuwsarchief
Frits Huffnagel: ‘Citymarketing is geen sprintje, maar een marathon’
Frits Huffnagel is sinds 2018 als associé verbonden aan Schinkelshoek & Verhoog. Zijn jarenlange ervaring met het opzetten van succesvolle campagnes in grote steden als ...
20 maart: Verkiezingen of referendum ?
Afgelopen week was het RTL-lijsttrekkersdebat als opmaat naar de verkiezingen op 20 maart. Acht landelijke partijleiders mochten gedurende ruim twee uur de kiezer overtuigen van ...
Wie de Klassieken volgt zal leiden
Wie de Klassieken volgt zal leiden VCN-volgteam adviseert ontwikkelteams Curriculum.nu Voor de campagne Klassieken.nu van de Vereniging Classici Nederland (VCN) volgen wij de ontwikkelingen rondom ...
Een onbestemd jaar
Een onbestemd jaar 2019 kan alle kanten op, ook de goede Wat voor jaar wordt het? Het jaar van het versterkte of verzwakte Europa? Het ...
Nederland is een ridder rijker – Jan Schinkelshoek ontvangt koninklijke onderscheiding
Jan Schinkelshoek (65) is woensdagavond benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Schinkelshoek ontving de onderscheiding uit handen van premier Mark Rutte, die als ...
Prinsjesdag 2018: Goed Nieuws Show
Eerste Troonrede & Miljoenennota van Rutte III Prinsjesdag 2018 is een Goed Nieuws Show, gesponsord door de regering. In Troonrede en Miljoenennota put het kabinet-Rutte ...
Overlijden van onze collega Tim van Spanning
Wij zijn diep getroffen door het plotseling overlijden van onze zeer gewaardeerde collega en vriend Tim van Spanning op 12 mei 2018. Als deeltijd medewerker ...
Formeren in de gemeente: wat (niet) te doen
Donderdag 15 maart organiseerde Schinkelshoek & Verhoog een lunchbijeenkomst in perscentrum Nieuwspoort. Associé van Schinkelshoek en Verhoog, Joan Smithuis, gaf een presentatie naar aanleiding van ...
Rutte III in 2018: een blik vooruit
Na de langste formatieperiode ooit presenteerde het nieuwe kabinet eind oktober hun plan voor Nederland, getiteld ‘Vertrouwen in de toekomst’. Vier partijen in één coalitie, ...