Nieuw verhaal voor democratie

‘We moeten de huidige crisis niet te lijf gaan met een verdediging van de oude orde, maar met een hoopvol verhaal van democratisering’, schrijft Mark Lievisse Adriaanse begin vorige maand in NRC. Oproepen voor een nieuw verhaal voor Nederland, en meer in het bijzonder voor onze democratie, zijn niet van vandaag of gisteren. Menigeen voert hiervoor ook goede redenen aan. Maar niet zelden blijft het daarbij.

Gert Jan Verhoog

Op de valreep van afgelopen zomer sloot Wim Deetman een reeks prachtige bijdragen af aan de rubriek De nar van het Binnenhof in de Haagse Bode. Hieraan droegen ook Carla Hoetink, Ronald Kroeze, Paul Rosenmöller, Kees van der Staaij en Jouke de Vries bij. Allen bedanken we hier graag voor. Terwijl het nieuwe parlementaire jaar nog maar kort geleden begon en het Binnenhof zich opmaakt voor de Tweede Kamerverkiezingen, kondigen we hier een nieuwe rubriek aan die de democratie zelf centraal stelt, in samenhang met de rechtsstaat.

Allerwegen klinken immers zorgen over onze democratie. Waarom zou ik eigenlijk nog stemmen, vragen mensen zich af. Maken verkiezingen wel verschil? Levert democratie? En als dat onvol-doende het geval is, hoe staat het dan met het draagvlak voor democratie? Maar ook: hebben we begrip voor elkaars stem en standpunten? Is er nog ruimte voor maatschappelijk debat en de-monstratie? Zijn we nog bereid tot geven en nemen vanuit gedeelde waardigheid, vrijheid en verantwoordelijkheid? Is democratie nog een gemeenschappelijke zaak (res publica)? Hoe staat het met ons democratisch ethos?

En toch, waarom moet je door het vuur willen gaan voor democratie? In deze rubriek willen we bouwstenen verzamelen voor een nieuw verhaal voor democratie. Telkens zullen we iemand an-ders vragen hieraan kort en bondig bij te dragen, zakelijk dan wel hartstochtelijk. Ook bijdragen op eigen initiatief zijn welkom. Wat raakt het hoofd van mensen, wat wint hun hart? Wat opent vergezichten? Wat neemt mensen op sleeptouw? Wat doordringt mensen ervan zich sterk te ma-ken voor democratie? Stukje bij beetje willen we zo bouwen aan een nieuw verhaal voor onze democratie, vanaf de eerst komende editie van de Haagse Bode.

In de aanloop naar de derde dinsdag in september vond onlangs de allereerste Prinsjesdag in de regio plaats, in Midden-Limburg. In verband hiermee doorkruiste Gerhard van Roon deze regio voor Jouw stem in de caravan. In de videocompilatie hiervan komt ook Daria Chacklova uit Oekraïne aan het woord over de betekenis van democratie: ‘Democratie is voor mij vrijheid met duidelijke regels’ (bekijk hier Jouw stem in de caravan). Misschien is dat al iets van een begin.

Gert Jan Verhoog

—

• Mark Lievisse Adriaanse, ‘Populisme is een symptoom van de crisis, niet de aanjager’, NRC (6 september 2025).
• Waar is de nar voor het Binnenhof? door Gert Jan Verhoog
• Wie is eigenlijk de nar van het Binnenhof? door Jouke de Vries
• Wat voor soort nar heeft het Binnenhof nu nodig? door Ronald Kroeze
• De innerlijke nar in het collectief losmaken door Carla Hoetink
• Een scheutje hofnar graag door Kees van der Staaij
• Wie was ooit de nar van het Binnenhof? door Paul Rosenmöller
• Het speelkwartier is nu voorbij, aan het werk! door Wim Deetman