Aan de vooravond van de start van Rutte IV
Nieuw elan? Zelden zal een nieuw kabinet in Den Haag met zoveel scepsis zijn ontvangen als het nieuwe, vierde kabinet onder leiding van premier Mark Rutte.
Het is de facto een voortzetting van de regeringscoalitie die bijna een jaar geleden (januari 2020) ook van lamlendigheid uit elkaar viel. Het wordt opnieuw gevormd door de vier middenpartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie, partijen die tot voor kort op gespannen voet met elkaar stonden. Het heeft, wellicht niet helemaal terecht, een geschonden blazoen: enkele affaires/schandalen die het publieke vertrouwen in ‘Den Haag’ op zware proef stellen. En het is een coalitie die, to say the least, niet helemaal onbeschadigd uit de coronacrisis tevoorschijn is gekomen.
Het is die coalitie die zich voorneemt het land uit de crisis te trekken, die enkele grote uitdagingen (klimaat & energie, woningnood, onderwijs, arbeidsmarkt) te lijf wil gaan. Het is die coalitie die een ‘nieuwe bestuurscultuur’ in en om Den Haag wil doorvoeren—en begint met een toch nog gedetailleerd regeerakkoord, na een ellenlange kabinetsformatie die allesbehalve open en transparant was en waarschijnlijk uit veel oude gezichten zal bestaan. Het is die coalitie die een wankele parlementaire basis—geen meerderheid in de Eerste Kamer—heeft. Het is die coalitie die tijdens enkele parlementaire enquêtes (Groningen, toeslagen, corona) geroosterd gaat worden. Het is die coalitie die de geloofwaardigheid moet zien te herstellen.
De meeste kabinetten vallen na verloop van tijd tegen. Dit kabinet kan eigenlijk alleen maar meevallen.
Jan Schinkelshoek, december 2021

Jan Schinkelshoek
Foto: Nils van Houts
Nieuwsarchief
Meindert Stolk beëdigd als gedupteerde
Meindert Stolk is op 7 april beëdigd als gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland, nadat Provinciale Staten eerder instemde met zijn voordracht. Als gedeputeerde gaat hij ...
Voor de (in)formatie bestaat geen draaiboek
Een opmerkelijke gang van zaken. De hele Tweede Kamer volgt, zij het met twee verschillende moties, een tierende Wilders, de man die altijd zo’n moeite ...
Het sociaal contract: Omtzigt over het ‘middenveld’
In de afgelopen weken (zelfs in de afgelopen 24 uur) ging het in Den Haag vaak over hem, maar zonder hem: Pieter Omtzigt. De politicus ...
Brede coalitie cruciaal voor herstel vertrouwen
In mijn vorige column voor de Haagse Bode—begin dit jaar—eindigde mijn eerste zin met het woord ‘vertrouwen’. Toen was het niet te bevroeden dat dit ...
De formatie
In 2010, 2014 en 2018 heb ik het formatieproces onderzocht in tien grote en middelgrote Nederlandse gemeenten.* Steeds veertig gesprekken met lijsttrekkers, verkenners, (in)formateurs en ...
Meindert Stolk gedeputeerde
We feliciteren de provincie Zuid-Holland met de voordracht van Meindert Stolk als gedeputeerde: ambitieus bestuurder, aimabel mens, wijs en evenwichtig. We zien hem als collega's ...
Op herhaling
Rutte IV kan niet door waar Rutte III was gebleven Nederland gaat op herhaling. Opnieuw heeft het land gekozen voor het redelijke en veilige midden. ...
Eenheidsworst
De dorpsschool die ik vanaf mijn zesde jaar bezoeken mocht, werd geregeerd door juffrouw De Jong: een schooljuf op leeftijd die een goede beheersing van ...
Dezelfde partijen, andere thema’s?
Daar waar op basis van de laatste peilingen voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen geen grote aardverschuivingen te verwachten waren, kunnen we inmiddels constateren dat er ...