Met de verhuizing (lees: ‘Zijn de bomen nog kaal op ’t Voorhout’) van het Smidswater naar het Lange Voorhout vestigt Schinkelshoek & Verhoog zich in een pand met een bijzondere geschiedenis. Op nummer 52, pal naast hotel Des Indes, strijkt S&V neer in het voormalige hoofdkantoor van de Nederlandse Generale Staf sectie III (GS III): de eerste Nederlandse militaire inlichtingendienst.
GS III werd opgericht op 25 juni 1914. Nadat de dienst in eerste instantie was ondergebracht bij het hoofdkwartier van de Generale Staf aan de andere kant van het Voorhout, op nummer 7, kreeg deze later een eigen plek in het 19e-eeuwse pand op nummer 52, tegenwoordig een Rijksmonument.
Het eerste hoofd van de militaire inlichtingendienst GS III was Luitenant Hendrik Anton Cornelis Fabius. De dienst hield zich bezig met het verzamelen van militaire inlichtingen uit andere Europese landen en deed ook aan contraspionage. De Eerste Wereldoorlog maakte dat de dienst snel groeide. Bij de oprichting was Fabius nog de enige medewerker, in 1918 bestond de dienst uit 24 mensen.
Na de Eerste Wereldoorlog ging GS III zich meer bezighouden met binnenlandse aangelegenheden. De dienst werd opgesplitst in GS IIIA en GS IIIB. Die laatste tak werd ondergebracht bij Binnenlandse Zaken en werd de Centrale Inlichtigendienst. In Rusland had inmiddels de revolutie plaatsgevonden en dat leidde elders in Europa tot angst voor soortgelijke ontwikkelingen. Daarom hield GS IIIB de socialistische leider Pieter Jelles Troelstra scherp in de gaten. Drie medewerkers volgden zijn activiteiten 24 uur per dag. De revolutionaire angst bleek uiteindelijk ongegrond.
Na de Nederlandse capitulatie in de Tweede Wereldoorlog kwam het werk van GS III aan het Voorhout ten einde. Het werd (deels) voortgezet door de Centrale Inlichtingendienst in Londen. Pal naast Lange Voorhout 52, in hotel Des Indes, werd in mei 1945 het Bureau Nationale Veiligheid opgericht – de voorloper van de huidige AIVD.
Jelle Baartmans
Bronnen: Wikipedia | Traces of War | Historiek | Trouw | Clingendael | Vliegveld Ockenburg | Gemeente Den Haag
Nieuwsarchief
Rutte’s overgangsbegroting
Prinsjesdag in politieke schemertijd Het aftredende derde kabinet van premier Mark Rutte neemt afscheid met een typische overgangsbegroting. Wat de regering vanmiddag aan de Eerste ...
S&V Dossier: Regeldruk voor maatschappelijke organisaties door war on terror
Maatschappelijke organisaties zien zich geconfronteerd met een steeds grotere regeldruk uit Den Haag, om van private partijen nog maar te zwijgen. Bewustwording helpt maatschappelijke organisaties ...
Demissionaire Prinsjesdag
Over een demissionair kabinet, een demissionaire Troonrede en een demissionaire Miljoenennota Hoe demissionair is demissionair? Volgende week, op Prinsjesdag, dient het zittende, demissionaire kabinet ...
S&V komt met nieuwe brochure
Wie ben ik? Een vraag die hoort bij een nieuwe fase. Ook als kantoor is het gezond om jezelf een spiegel voor te blijven houden. ...
Masterclass Citymarketing
Schinkelshoek & Verhoog (S&V) en Castro Communicatie organiseren samen een Masterclass Citymarketing! Master Frits Huffnagel wijst de weg door de wondere wereld van city- en ...
De kabinetsformatie is rommelig en traag
Kabinetsformaties duren in Nederland lang. Wij zijn daaraan gewend. De huidige kabinetsformatie duurt lang en zal langer duren; dat is het probleem niet. De formatie ...
Eerste Binnenhoflezing schot in de roos
De eerste Binnenhoflezing aan het eind van het politieke seizoen was een schot in de roos. Prof. dr. Jouke de Vries zette op 7 juli ...
Onderbuik
Sociale media en rechters – groter kan de tegenstelling haast niet. Het onversneden onderbuikgevoel versus de weloverwogen beslissing. Niet gek dus dat de rechterlijke macht ...
Prof. Jouke de Vries: ‘Nederland heeft behoefte aan slow democracy’
DEN HAAG, 7 juli 2021 - Kamerleden zouden massaal Twitter moeten verlaten, politiek rechts zou niet op voorhand moeten worden uitgesloten van bestuurlijke samenwerking en ...